Phân biệt nhãn hiệu và tên thương mại

Nhãn hiệu và tên thương mại đều là hai đối tượng của quyền sở hữu công nghiệp, hai khái niệm này xuất hiện hàng ngày, một cái là để phân biệt sản phẩm hàng hóa dịch vụ còn một cái là để phân biệt chủ thể kinh doanh này với chủ thể kinh doanh khác. Tuy nhiên nhiều người vẫn còn nhầm lẫn giữa hai khái niệm này bởi chưa hiểu rõ bản chất của chúng. Trong bài viết này, mình xin cung cấp thêm cho các bạn thông tin về sự giống và khác nhau giữa nhãn hiệu và tên thương mại để các bạn có một cái nhìn chi tiết hơn về chúng.

1. Như thế nào được gọi là nhãn hiệu, như thế nào được gọi là tên thương mại

Nhãn hiệu là dấu hiệu dùng để phân biệt hàng hóa dịch vụ này với hàng hóa dịch vụ khác của các tổ chức, cá nhân khác nhau.

Nhãn hiệu được sử dụng trong các trường hợp:
- Gắn nhãn hiệu được bảo hộ lên hàng hoá, bao bì hàng hoá, phương tiện kinh doanh, phương tiện dịch vụ, giấy tờ giao dịch trong hoạt động kinh doanh.

-Kinh doanh, quảng cáo hàng hoá mang nhãn hiệu được bảo hộ.

- Nhập khẩu hàng hoá, dịch vụ mang nhãn hiệu đã được đăng ký bảo hộ.

Tên thương mại là tên gọi của tổ chức, cá nhân thực hiện hoạt động kinh doanh, dùng để phân biệt chủ thể kinh doanh này với chủ thể kinh doanh khác trong cùng một lĩnh vực và khu vực kinh doanh.

Sử dụng tên thương mại bằng cách dùng tên thương mại để xưng danh trong các hoạt động kinh doanh, thể hiện tên thương mại trong các giấy tờ giao dịch, biển hiệu, sản phẩm, hàng hoá, bao bì hàng hoá và phương tiện cung cấp dịch vụ, quảng cáo.

2. So sánh nhãn hiệu và tên thương mại

Điểm giống nhau: Nhãn hiệu và tên thương mại có những điểm giống nhau sau đây

Thứ nhất, cả nhãn hiệu và tên thương mại đều là các chỉ dẫn thương mại xuất hiện trên hàng hóa, giúp người tiêu dùng phân biệt, cung cấp thông tin về xuất xứ chủ thể kinh doanh, khả năng phân biệt là có thể được bảo hộ. Theo đó, chỉ dẫn thương mại là các dấu hiệu, thông tin nhằm hướng dẫn thương mại hàng hoá, dịch vụ, bao gồm nhãn hiệu, tên thương mại, biểu tượng kinh doanh, khẩu hiệu kinh doanh, chỉ dẫn địa lý, kiểu dáng bao bì của hàng hoá, nhãn hàng hoá.
Thứ hai, nhãn hiệu và tên thương mại đều là các dấu hiệu nhìn thấy được tức là bằng thị giác mà con người nhận thấy được sự khác nhau giữa các hàng hóa, dịch vụ và giữa các chủ thể kinh doanh.
Thứ ba, nhãn hiệu và tên thương mại phải có khả năng phân biệt.

Điểm khác nhau:

Tiêu chí	Nhãn hiệu	Tên thương mại
Khái niệm	Nhãn hiệu là dấu hiệu dùng để phân biệt hàng hóa, dịch vụ của các  tổ chức, cá nhân khác nhau Ví dụ: Aquafina, Fanta	Tên thương mại là tên gọi của tổ chức, cá nhân dùng trong hoạt động kinh doanh để phân biệt chủ thể kinh doanh mang tên đó với chủ thể kinh doanh khác trong cùng lĩnh vực và khu vực kinh doanh Ví dụ: Công ty cổ phần Sao Thái Dương, Công ty TNHH HMTĐ PLYWOOD
Cơ sở pháp lý	Khoản 16 điều 4 Luật SHTT 2005 sửa đổi bổ sung 2009	Khoản 21 điều 4 Luật SHTT 2005 sửa đổi bổ sung 2009
Chức năng	Là để phân biệt hàng hóa, dịch vụ. Ngoài ra còn có chức năng quảng cáo.	Là dấu hiệu để phân biệt chủ thể kinh doanh mang tên gọi đó với chủ thể kinh doanh khác trong cùng lĩnh vực và khu vực kinh doanh.
Dấu hiệu	Có thể là những từ ngữ hình ảnh, biểu tượng, là sự kết hợp giữa ngôn ngữ và hình ảnh.	Chỉ là dấu hiệu từ ngữ, không bảo hộ màu sắc, hình ảnh.
Điều kiện bảo hộ	Đáp ứng các điều kiện quy định tại điều 72, 74 và không thuộc các đối quy định tại điều 73 Luật sở hữu trí tuệ. (ví dụ: nhìn thấy được và có khả năng phân biệt,…)	Đáp ứng các điều kiện tại điều 76, 78, không thuộc các đối tượng quy định tại điều 77, và tên thương mại phải được sử dụng hợp pháp trên thực tế.
Số lượng mà chủ sở hữu có thể có	Một chủ thể kinh doanh có thể đăng ký sở hữu nhiều nhãn hiệu	Một chủ thể kinh doanh chỉ có thể có một tên thương mại
Phạm vi bảo hộ	Bảo hộ trên phạm vi toàn quốc	Phạm vi bảo hộ phụ thuộc  vào khu vực kinh doanh
Thời hạn bảo hộ	Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu có hiệu lực từ ngày cấp đến hết mười năm kể từ ngày nộp đơn. Sau đó, có thể gia hạn nhiều lần liên tiếp, mỗi lần mười năm.	Bảo hộ không xác định thời hạn. Khi nào chủ thể kinh doanh còn sử dụng tên thương mại đó trong hoạt động kinh doanh thì tên thương mại còn được bảo hộ.
Căn cứ xác lập quyền sở hữu công nghiệp	Theo quy định tại điểm a Khoản 3 điều 6 Luật SHTT 2005 sửa đổi bổ sung 2009: Quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu được xác lập trên cơ sở đăng ký và được cấp bằng bảo hộ. (Nhãn hiệu nổi tiếng được bảo hộ tự động, không phải đi đăng ký, tuy nhiên một nhãn hiệu phải đáp ứng các tiêu chí ở Điều 75 mới được công nhận là nhãn hiệu nổi tiếng).	Theo quy định tại điểm b Khoản 3 điều 6 Luật SHTT 2005 sửa đổi bổ sung 2009: Quyền sở hữu công nghiệp đối với Tên thương mại được xác lập trên cơ sở sử dụng hợp pháp tên thương mại đó mà không cần thực hiện thủ tục đăng ký.
Chủ thể đi đăng ký	Các chủ thể được quy định tại Điều 87 Luật SHTT 2009 và các tổ chức cá nhân có chức năng kiểm soát Nhãn hiệu chứng nhận.	Không có người đi đăng ký do không phải đăng ký
Chuyển giao đối tượng quyền sở hữu công nghiệp	Nhãn hiệu có thể là đối tượng của hợp đồng chuyển nhượng  quyền sở hữu  công nghiệp và quyền sử dụng (trừ nhãn hiệu tập thể thì không được chuyển giao cho tổ chức, cá nhân không phải là thành viên của chủ sở hữu nhãn hiệu tập thể đó). - Không bắt buộc chuyển giao toàn bộ cơ sở sản xuất, kinh doanh.	Chỉ có thể là đối tượng của hợp đồng chuyển nhượng với điều kiện là việc chuyển nhượng tên thương mại kèm theo việc chuyển nhượng toàn bộ cơ sở kinh doanh và hoạt động kinh doanh
Chủ sở hữu	Thuộc sở hữu của cá nhân hoặc tổ chức được cơ quan có thẩm quyền cấp GCN đăng ký nhãn hiệu	Thuộc sở hữu của cá nhân, tổ chức sử dụng tên thương mại đó.
Căn cứ giải quyết khi xảy ra tranh chấp	Khi xảy ra tranh chấp, chủ sở hữu đối tượng sở hữu công nghiệp có quyền sử dụng văn bằng bảo hộ làm căn cứ chứng minh quyền của mình	Khi xảy ra tranh chấp quyền đối với tên thương mại, chủ thể có tên thương mại phải chứng minh quyền của mình bằng các chứng cứ thể hiện thời gian, lãnh thổ, lĩnh vực trong đó tên thương mại đã được chủ thể đó sử dụng