Cơ cấu tổ chức trong công ty cổ phần

Công ty cổ phần là một trong những loại hình doanh nghiệp có tư cách pháp nhân bởi được thành lập hợp pháp, có cơ cấu tổ chức chặt chẽ, có tài sản độc lập và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật bằng số tài sản đó. Mô hình doanh nghiệp này được thiết lập dưới hình thức góp vốn vào công ty của các cổ đông. Với ưu điểm là dễ dàng mở rộng việc kinh doanh từ việc huy động vốn bằng hình thức phát hành chứng khoán, tuy nhiên đây cũng chính là nhược điểm, bởi người mua cổ phiếu mà công ty phát hành ra có thể là bất kỳ cá nhân, tổ chức nào. Khi doanh nghiệp làm ăn thua lỗ, cổ phiếu trên sàn giao dịch xuống giá, các tập đoàn kinh tế hoặc các tổ chức, cá nhân có tiềm lực về kinh tế sẽ nhân cơ hội thâu tóm toàn bộ doanh nghiệp. Để hạn chế được tối đa trường hợp này xảy ra, công ty cổ phần cần có một cơ cấu tổ chức chặt chẽ. Vậy cơ cấu tổ chức trong công ty cổ phần ra sao, pháp luật quy định như thế nào, sau đây mình xin cung cấp cho các bạ thêm thông tin về cơ cấu tổ chức của công ty cổ phần để các bạn hiểu rõ hơn về cách tổ chức của loại hình doanh nghiệp này.

Theo quy định của pháp luật, công ty cổ phần có thể tổ chức quản lý và hoạt động theo một trong hai mô hình sau:

Mô hình 1: Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc. Nếu tổng số cổ đông của công ty dưới 11 cổ đông và các cổ đông là tổ chức sở hữu dưới 50% số cổ phần của công ty thì không cần có ban kiểm soát.

Mô hình 2: Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc. Nếu tổ chức theo mô hình không có ban kiểm soát này thì công ty phải đáp ứng điều kiện có ít nhất 20% số thành viên của Hội đồng quản trị là thành viên độc lập và các thành viên độc lập này sẽ có vai trò giám sát và kiểm soát các hoạt động điều hành công ty. Bên cạnh đó Hội đồng quản trị cũng phải có một ban kiểm toán nội bộ.

Thứ nhất, về đại hội đồng cổ đông:

Đại hội đồng cổ đông bao gồm các cổ đông có quyền biểu quyết. Những cổ đông có quyền biểu quyết là những cổ đông đang nắm giữ cổ phần phổ thông hoặc cổ phần ưu đãi biểu quyết hoặc cổ đông được quyền biểu quyết theo điều lệ của công ty. Đại hội đông cổ đông là cơ quan có quyền quyết định cao nhất của công ty cổ phần.

Họp thường niên 1 lần và có thể có những cuộc họp bất thường trong năm, cuộc họp thường niên trong thời hạn 4 tháng kể từ ngày kết thúc năm tài chính, thời gian này có thể yêu cầu cơ quan đăng ký kinh doanh ra hạn thêm nhưng không quá 6 tháng.

Về hình thức thông qua nghị quyết của đại hội đồng cổ đông: nghị quyết trong cuộc họp đại hội đồng cổ đông được thông qua khi có quá nửa tổng số cổ đông dự họp biểu quyết tán thành, trừ một số trường hợp đặc biệt như nghị quyết về việc quy định loại cổ phần, tổng số cổ phần, ngành nghề kinh doanh,... thì phải cần được sự biểu quyết tán thành của ít nhất 65% cổ đông dự họp tán thành.

Các nghị quyết của đại hội đồng cổ đông có hiệu lực kể từ ngày được thông qua hoặc kể từ ngày được ghi trên nghị quyết đó.

Thứ hai, về hội đồng quản trị: 

Hội đồng quản trị gồm có từ 3 đến 11 thành viên tùy theo điều lệ của mỗi công ty, đây là cơ quan quản lý của công ty, có quyền thực hiện các quyền và nghĩa vụ nhân danh công ty mà không thuộc thẩm quyền của đại hội đồng cổ đông. Thành viên hội đồng quản trị không nhất thiết phải là cổ đông của công ty, chỉ cần có năng lực hành vi dân sự đầy đủ và có trình độ, khả năng quản lý công ty.

Chủ tịch hội đồng quản trị đươc bầu ra trong số các thành viên hội đồng quản trị, chủ tịch hôi đồng quản trị có thể kiêm tổng giám đốc/giám đốc công ty, trừ trường hợp công ty đó do nhà nước nắm giữ trên 50% tổng số phiếu biểu quyết.

Cuộc họp hội đồng quản trị có thể họp định kỳ hoặc bất thường, cuộc họp được tiến hành khi có ít nhất 75% tổng số thành viên dự họp. Nếu triệu tập lần họp đầu tiên mà không có đủ thành viên tham gia thì có thể triệu tập cuộc họp lần thứ hai, lần này chỉ cần có quá nửa tổng số thành viên tham dự thì cuộc họp sẽ được tiến hành

Thứ ba, về giám đốc/tổng giám đốc:

Giám đốc, tổng giám đốc có thể là một trong số các thành viên hội đồng quản trị làm hoặc thuê người khác. Giám đốc thực hiện hoạt động quản lý kinh doanh hàng ngày của công ty dưới sự giám sát của hội đồng quản tri. Giám đốc/tổng giám đốc phải chịu trách nhiệm về những công việc được giao trước pháp luật và trước hội đồng quản trị.

Thứ tư, về ban kiểm soát:

Thành viên ban kiểm soát gồm 3 đến 5 người, không được giữ chức vụ quản lý trong công ty. Đối với công ty cổ phần do nhà nước nắm giữ quá nửa tổng số cổ phần thì kiểm soát viên phải là kế toán hoặc kiểm toán viên.

Ban kiểm soát sẽ có nhiệm vụ giám sát việc điều hành, quản lý công ty của hội đồng quản trị, giám đốc, tổng giám đốc và một số nhiệm vụ giám sát hoạt động khác của công ty theo điều lệ công ty.

Trên đây là cơ cấu tổ chức của công ty cổ phần, hi vọng thông tin này sẽ giúp ích được các bạn trong việc sắp xếp, tổ chức loại hình doanh nghiệp này sao cho phù hợp.